İstanbul’da en son Mayıs 2021’de zamlanarak 1.75 TL’den 2 TL’ye çıkan ekmek fiyatlarının artık de 2.5 TL’ye çıkması gündemde. Fırıncılar bu ayki İstanbul Ticaret Odası (İTO) Meclisi’ne yüzde 25’lik artırım teklifini sundu.
Sözcü’den Gamze Bal’ın haberine
“İTO idaresine baskı yapacağız”
İTO 12 No’lu Ekmek Un ve Unlu Mamuller Meslek Komitesi Lideri Hasan Demir, bu ay toplanan İstanbul Ticaret Odası (İTO) Meclisi’nde halihazırda 2 TL’ye satılan 220 gram ekmeğin 2.5 TL’den satılmasını talep ettiklerini söyledi.
İstanbul Fırıncılar Odası Lideri Erdoğan Çetin ise girdi maliyetlerinde önemli bir artırım furyası olduğuna işaret ederek “Bilhassa un fiyatlarındaki artış had safhada. Şu an için rastgele bir artırım talebimiz olmasa da bununla ilgili bir çalışmamız var. Yetkililerle görüşmek için altyapı oluşturuyoruz” diye konuştu.
İTO’ya sunulan artırım teklifinin en geç ekim ayında yapılacak meclis toplantısında karara bağlanması bekleniyor. Bu teklif kabul edilirse İstanbul’da bir ekmek bir yılda yüzde 42 zamlanmış olacak.
İstanbul genelinde ekmeğe son artırım 2021 Mayıs’ta yapılmış; fiyatlar 1.75 TL’den 2 TL’ye çıkmıştı. Halk Ekmek ise 2020 Eylül’de yüzde 33 zamlanarak 1 TL’ye çıkmasının akabinde 17 Temmuz 2021’de yüzde 25 daha zamlanarak 1.25 TL’ye yükselmişti.
İTO 12 No’lu Ekmek Un ve Unlu Mamuller Meslek Komitesi Lideri Hasan Demir, sundukları artırım teklifinin İTO idaresi, belediye temsilcileri, Ticaret Vilayet Müdürlüğü ve Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden oluşan 5’li komite tarafından değerlendirileceğini anlattı. Lakin artırım, bu kuruldan geçerse Ticaret Bakanlığı’ndan da onay almak zorunda. Demir, “Artırım teklifinin kabul edilmesi halinde yeni fiyatlar ekim ayından sonra vatandaşa yansımış olur” dedi.
“Fırıncının son 2 yıldır yaşadığı en büyük ıstırap maliyetlerdeki artışın durmaması” diyen Demir, “Sunduğumuz artırım teklifi 3-4 ay bedellendiriliyor. Kabul edilse dahi maliyetler süratli arttığı için verdiğimiz artırım teklifi de yetersiz kalıyor. Yeni teklifimizin kabul edilmesi de kolay olmayacaktır. Lakin İTO idaresine baskı yapacağız, münasebetimizin haklılığını anlatacağız” diye konuştu.
“Maliyetlerdeki durdurulamayan artışlar, yapılan tarifeleri geçersiz kılıyor”
Ekmek fiyatlarında son 3 senede 6 kere tarife değişikliği yaşandığını aktaran Demir, şöyle devam etti: “Bu az bir sayı değil, farkındayız. Lakin maliyetlerdeki durdurulamayan artışlar tarifelerdeki değişikliği de geçersiz kılıyor. 2020 Ocak’ta 103 TL’ye aldıkları unun 175 TL’ye yükseldiği. Kabaran elektrik ve doğalgaz faturaları da bizi çok zorluyor. Maliyetlerdeki artışa yetişemiyoruz. Bu yüzden sık sık tarife ister hale geldik. Keşke un fiyatlarını sabitleyebilseler” dedi.
Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı ise, un fiyatlarının yalnızca son 3 ayda yüzde 30 arttığı bilgisini verdi.
“Hammaddeyi sağlasınlar artırım talep etmeyelim”
İstanbul Fırıncılar Odası Lideri Erdoğan Çetin ise, tüm girdi maliyetlerinin özgür piyasa şartlarında arttığı bir ortamda ekmek fiyatlarındaki değişimin komitenin elinde olmasına reaksiyonlu.
“Ekmek fiyatları İstanbul’da ve tüm Türkiye’de 5’li bir kurul tarafından belirleniyor. Bunu çok yanlış buluyorum” diyen Erdoğan değerlendirmesinde şu sözlere yer verdi:
“Elektrik, su, doğalgaz, susam, maya, un, işçi masrafları, vergisel ödemeler vs büsbütün hür piyasa iktisadıyla belirleniyor. Maliyetler kelam konusu olduğunda herkes istediği artırımı yapabiliyor ama fırıncıya deniliyor ki, ‘ekmeğe artırım yapabilmen için 5’li kurula bağlısın.’ Ayrıyeten bakanlığın da görüşü alınıyor. Bu uygulamadan vazgeçilmeyecekse de 1990’lı yıllardan evvel uygulanan ‘tahsisli hammadde’ verilmesini talep ediyoruz. Yani gereksinimimiz olan hammadde devlet tarafından uygun fiyatlı olarak tahsis edilsin, biz de artırım talep etmeyelim.”