İzmir İktisat Üniversitesi Sürdürülebilir Güç Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Mehmet Efe Biresselioğlu, global ölçekte güç ham husus fiyatlarında artış trendinin olduğunu, bu süreçte güç verimliliğinin daha fazla gündemde olması gerektiğini söyledi.
Biresselioğlu, Avrupa kıtasının 2050 yılına kadar “karbon nötr bir kıta” olma gayesi bulunduğunu, bu kapsamda Avrupa’da yenilenebilir gücün hissesinin giderek arttığını, fosil yakıt kaynaklı gücün hissesinin ise düştüğünü belirtti.
Avrupa genelinde kömür santrallerinin kapandığına, doğal gaz ile elektrik üreten tesislerin kapasitesinin düşürüldüğüne işaret eden Biresselioğlu, “2020 prestijiyle baktığımızda, Avrupa’da yenilenebilir güçten üretilen elektriğin hissesi fosil yakıttan üretilen elektriğin hissesinden daha yüksek bir hale geldi lakin salgın sonrasında iktisatların süratlice canlanması ile tedarikçiler biraz hazırlıksız yakalandı. Bunun yanı sıra AB özelinde gaz stokları da düşük düzeylerde yakalandı. Bu da mevcut krizi ortaya çıkaran sebeplerin başında yer alıyor.” diye konuştu.
Biresselioğlu, Avrupa’nın en büyük doğal gaz tedarikinin Rusya ve Norveç’ten sağlandığına vurgu yaparak “Rusya, Ukrayna üzerinden AB’ye giden gazı kimi münasebetlerle azaltma kararı aldı. Norveç’teki tesisler de bakım çalışmasına girdi. Bu konjonktürde fiyatlar epey arttı. Yıl başından bu yana doğal gaz fiyatları neredeyse yüzde 400 artmış durumda.” dedi.
Sürecin petrol ve kömürde de fiyatları artırdığını, bunun tüm dünyayı etkilediğini fakat Avrupa’nın hazırlıksız yakalandığını anlatan Biresselioğlu, güç maliyetlerindeki artışların gelişmekte olan ülkeleri olumsuz etkileyebileceğine işaret etti.
Biresselioğlu, şöyle konuştu:
“Enerji verimliliği kapalı bir yakıt”
“Atılması gereken en değerli adım, güç kaynaklarının çeşitlendirilmesi. Yani bütün yumurtaları birebir sepete koymamak lazım. Özetle birebir güç kaynağına, rotaya, tedarikçiye yüksek bir oranda bağlı olmamak gerekiyor. Buradan sıyrılmaya çalışan, planlarını, siyasetlerini geliştiren ülkeler krizden daha az etkilenebilir. Bütün güç kaynaklarından optimal bir biçimde faydalanmak en gerçek metot.
Güç verimliliği kavramı da bu süreçte daha sık gündeme gelecek zira güç verimliliği zımnî bir yakıt. Bu sayede dışa olan bağımlılığımızı azaltmış oluruz. Güç verimliliği gündemimize daha çok gelmeli ve bunu üzerine yönelmeliyiz.“
“Dışa bağımlığının azaldığı bir güç sistemi kurulabilir”
Türkiye’nin yenilenebilir güç kaynaklarına önemli yatırımlar yaptığını, yerli ve ulusal kaynaklarını bulmak ve geliştirmek için gayret gösterdiğini söz eden Biresselioğlu, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Aslında bu çeşit krizlere karşı öngörülü hareket etmiş oluyoruz fakat her ne kadar öngörülebilmiş olsa da bu global bir kriz olduğu için etkilenmemek çok mümkün değil. Bundan sonra ne olacağı, global manada atılan adımlar sonrasında oluşacak senaryolara bağlı. Güzel bir senaryo oluşursa güç krizi bir fırsata çevrilebilir. Daha verimli, yenilenebilir güç kaynaklarının kullanımının daha da arttığı, dışa bağımlığının azaldığı bir güç sistemi kurulabilir fakat bunun olumsuzu olursa kriz daha da derinleşebilir. Bu krizden dersler çıkarmak gerekli. Yanlışsız adımların atılması için bütün paydaşların bir ortada ve tıpkı doğrultuda hareket etmesi gerekiyor.” (AA)
