Hürriyet müellifi Noyan Doğan, hayat pahalılığı ve ekonomik gidişat Türkiye’nin gündemine oturmuşken, yeni yıldaki taban fiyat konusunda ‘en muhtemel senaryoyu’ yazdı.
2013 yılında çalışanların yüzde 12’sinin taban fiyatlı çalışırken, bugün çalışan nüfusun neredeyse yüzde 45’e yakınının taban fiyatlı çalışan haline geldiğini belirten Doğan, “Merkez Bankası’nın 2021 yıl sonu enflasyon iddiası yüzde 18.4, 2022 enflasyon varsayımı ise yüzde 11.8. Buna nazaran de taban fiyatın enflasyona ezdirilmemesi için yüzde 20 ila yüzde 30 ortasında bir artırım yapılacağı manasına geliyor. Ağır basan senaryo, yüzde 30 oranında artış olacağı istikametinde. Yüzde 30 artış demek, 2022’de minimum fiyatın brüt 4.650 lira olacağı manasına geliyor ki, çalışanın eline geçecek net fiyat 3.673 lira civarında olacaktır. Bu durumda minimum fiyatın patron maliyeti de 5.463 lirayı bulacaktır” fikrini lisana getirdi.
Masadaki seçeneklerden birinin taban fiyatın işvene maliyetini artırmamak için fiyattan alınan gelir vergisinin muhakkak oranda azaltılması tarafında olduğunu lisana getiren Doğan, “Asgari fiyattan vergi alınmaması, minimum fiyatlarının maaşında 220 lira civarında bir artış yaratacaktır. Pekala, bundan ötürü devletin vergi kaybı olacak mıdır? Olacaktır lakin kestirimi kayıp taban geçim indimi sonrası 6 milyar lira civarındadır. Yani, minimum ücretliden alınan verginin, toplam vergi gelirleri içindeki hissesi çok da yüksek değil” dedi.
Minimum fiyata yapılacak artırımın kurumlar içi fiyat istikrarlarını de değiştireceğini söyleyen Doğan, “Bu artırım ister yüzde 20, ister yüzde 30 olsun, taban fiyatlı dışındaki çalışanlar da haklı beklenti yaratacaktır. İkincisi ise minimum fiyat yalnızca çalışanların maaşını etkileyen bir bahis değil. Toplumsal güvenlik çatısı altındaki her alan taban fiyata endeksli. Taban fiyata yapılacak artırım; askerlik ve doğum borçlanmasından yaşlılık aylığına, genel sıhhat sigortası priminden taban geçim indirimine, işsizlik maaşından isteğe bağlı sigortalılığa ödenecek primlere kadar her alanda artış manasına gelecektir” tabirlerini kullandı.
