Müstakil Endüstrici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Lideri Abdurrahman Kaan, “Dünyada katma bedelli eser üretimi konusunda önemli bir rekabet yaşanıyor. Tarım dalında de teknolojinin gücüyle ilerlemeli, yeni projelere imza atarken kırsal dönüşüm anlayışı ile hareket etmeliyiz. Bu nedenle, yüzümüzü kırsala dönmeliyiz.” dedi.
MÜSİAD Kırsal Kalkınma Komitesi’nin öncülüğünde, alanında uzman akademisyenlerin dayanağı ile hazırlanan ve tarım dalının nabzını tutan “Cumhuriyet’in İkinci Yüzyılında Kırsal Kalkınma ve Tarımın Geleceği Raporu”na yönelik bilgiler, MÜSİAD Genel Merkezi’nde düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuyla paylaşıldı.
Toplantıda konuşan Kaan, raporun MÜSİAD Kırsal Kalkınma Komitesi önderliğinde oluşturulduğunu belirterek, 500 sayfadan oluşan raporun Türk tarım dalının yalnızca mevcut durum tahlilini ele almakla kalmayıp, Cumhuriyet’in ikinci yüzyılı için stratejik yol haritaları belirlenmesinde epey kritik tespitlere yer verildiğini söyledi.
2040 yılında ortalama nüfusu 110 milyona yaklaşacak bir ülkenin mensupları olarak, öncelikli maksadın kendi kendine yeten bir ülke durumuna süratle yükselmek olması gerektiğine dikkati çeken Kaan, “Salgın periyodunda, dışa bağımlılık ve global sistemin, beklenmedik şoklar karşısında nasıl ansızın hem iktisadi, hem de ticari olarak kilitlenmeye elverişli olduğunu gözlerimizle gördük. Girdi, tedarik ve lojistikte dünyanın makul bölgelerine olan bağımlılığın aslında, yapay bir iktisadi üstünlükler teorisini geliştirdiğine şahit olduk.” sözlerini kullandı.
Türkiye’nin ziraî iktisat tarafından Avrupa’da 1. sırada, kamu kesimi tarafında dünyada 10. sırada geldiğini aktaran Kaan, ziraî üretimin, kıymetli ölçüde iklim şartlarına bağlı olduğu için, üretimde iş gücü ve sermayenin artırıldığı oranda üretim ölçüsünün da artmayabildiğine dikkati çekti.
Kaan, ziraî üretimin, ülkelerin dışa bağlılık ve kendine yetebilmeleri açısından çok kıymetli bir pozisyona sahip olduğunu belirterek, “Son devirlerde yaşanan, kırsalda üretim zihniyetinden uzaklaşma durumundan sıyrılarak verimliliği artırıcı projelere odaklanmalıyız. Türkiye nüfusunun 2040 yılında 110 milyona ulaşması bekleniyor. Bu nüfusu baz alarak ziraî üretim ve hayvancılık yapılacak bölgeleri tek tek ele alıyoruz.” dedi.
Kırsal kalkınmanın sağlanması için öncelikli olarak besin, tarım, hayvancılık ve orman eserlerinde ilerlemek gerektiğinin altını çizen Kaan, “Anadolu’nun bereketli topraklarında 7 bin çeşit tohum bulunuyor. Bu zenginliği, gelecek jenerasyonlara aktarabilmek ise hayati bir ehemmiyet taşıyor. Dünyada katma bedelli eser üretimi konusunda önemli bir rekabet yaşanıyor. Tarım kesiminde de teknolojinin gücüyle ilerlemeli, yeni projelere imza atarken kırsal dönüşüm anlayışı ile hareket etmeliyiz. Bu nedenle, yüzümüzü kırsala dönmeliyiz.” diye konuştu.
Kaan, çiftçilerin hem iklim değişimi açısından bilgilendirilmesinin, yeni şartlara uyumlu üretim tesislerinin kurulmasının ve çiftçinin teknolojiyi kullanma kapasitesinin artırılmasının bitkisel üretimde rekolte artışını destekleyen faktörlerden olduğunu lisana getirdi.
“Hayvancılık Türkiye’nin dünya pazarındaki yeni avantajı ve kozu”
Abdurrahman Kaan, ziraî üretimle ilgilenecek üreticilere uygun finansal kuralların sağlanmasının değerini vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Çayır, mera, su havzaları, orman üzere alanların, tarım dışı taleplere kapalı tutularak ekosistemin sanayi ve inşaat üzere kesimler tarafından tehdit edilmemesi, kamu-özel kesim ve üniversite iş birliklerinin özellikle kaliteli tohum üretiminde bizler üzere yaygın STK’ların önderliğinde bir ortaya getirilmesi ve sonuçların üreticiler ile paylaşılması, yalnızca tarım üzerine startup ya da tarım teşebbüs fonlarının, ziraî yatırım fonlarının desteklenmesi, dışa bağımlılığı engellemek üzere ziraî üretim yapacak olan firmalarımızın, kur hareketlerinden etkilenme oranını azaltacak yasal düzenlemelerin sağlanması, eser kayıplarının önüne geçmek ismine, haller, doğal depolar, lisanslı depolar, eser ihtisas borsaları ile vadeli süreçler piyasalarına gerçek yerinde düzenlemeler yapılması ve bunların artırılması, bitkisel gen kaynaklarımızı doğal bir istikrar içinde iktisada kazandırmak için buna ayrılmış özel Ar-Ge merkezlerinin kurulması gerekmektedir.“
Türkiye’nin tarım ülkesi olmasına karşın kâfi suya sahip olmadığına dikkati çeken Kaan, çabucak hemen her bölgenin ziraî üretim ve menşei haritalarının çıkarılmasının yalnızca bitkisel üretimi değil, hayvansal üretim ve orman üretimini de etkileyeceğini lisana getirdi.
Hayvancılığın Türkiye’nin aslında dünya pazarındaki yeni avantajı ve kozu olduğunu belirten Kaan, “Salgın sonrası özellikle Çin ve Asya’nın sarsılan algısının yerine oturacak bir Türk malı etiketi ve onun mahallî eserleri bizi hem Avrupa hem de dünya pazarlarında çok farklı yerlere taşıyacaktır. Burada kıymetli olan çiftçileri üretim maliyetleri hasebiyle küstürmemektir.” değerlendirmesinde bulundu.
“Tarımsal teknoloji kesiminin kurumsallaştırılması gerekiyor”
MÜSİAD Genel Lideri Kaan, tarımda orta eleman gereksinimini karşılayacak tarım meslek liselerinin yaygınlaştırılması ve kalitelerinin artırılması gerektiğini tabir ederek, yalnızca ziraat mühendisliğinin değil, biyoteknoloji ve genetik mühendisliği kısımlarında de verimli gübre ilaç ve tohum üzere mevzuların çalışılmasının teşvik edilmesini önerdi.
Ziraî eser verisinin detaylı olarak tutulmadığını belirten Kaan, “Bu bağlamda Türkiye Ziraî ve Kırsal Kalkınma Bankası’nın oluşturulması gerekmektedir. Ziraî üretim de tıpkı sanayi malları üzere teknolojik değişimlerden nasibini almayı hak eder. Bir şey açıktır ki gen çeşitliliğini manipüle etmeden geliştirmek ve bunlardan çok daha verimli üretim modelleri geliştirmek, gelecekte kendimize yeten bir ülke olmaktan çıkarak dünyayı besleyen ülkeler sınıfına girmemize neden olacaktır.” tabirlerini kullandı.
Kaan, ziraî kapasiteyi geliştirmek ismine ziraî teknoloji bölümünün kurumsallaştırılması ve bu gayeyle teknoloji transfer ofisleri ile teknoparkların desteklenmesi gerektiğini tabir ederek, şöyle konuştu:
“Türkiye, aile çiftliklerinin en fazla görüldüğü ülkelerden biridir. Bu çiftliklerin sürdürülebilirliğini sağlamak için gerekli destekleme siyasetlerini sağlamak tarımda devamlılığı ve jenerasyon transferini kolaylaştıracaktır. Yalnızca aile çiftlikleri değil, gerekirse küçük çaplı toprakların toplulaştırılmasıyla, büyük çiftlikler sistemine geçilmesi ve ölçek avantajının ziraî üretimde de sağlanması Türkiye’nin hala en kıymetli meselelerinden biridir.
Her vakit lisana getirdiğim bir hususu tekrarlamak isterim: Devletin verdiği hibe ve teşviklerin ziraî üretimde de takibinin yapılması ve teşvik verimliliği kavramının bir üretim-yatırım-ticaret senkronizasyonu bileşeni olarak algılanması ve kabul edilmesi artık elzemdir. Düşük karbonlu üretim de denilen, yeşil iktisat modelinde ziraî kaynakların israfının ya da kirlenmesinin önlenmesi, sanayi üretiminin ziraî üretimi sekteye vuracak halde arazi yapılarına saygılı olarak inşa edilmesi ve bunun için gerekli altyapıların yani tabiata saygılı OSB’lerin yapılması temeldir.“
“Dijital dönüşüm, akıllı tarım, dikey tarım üzere kavramlara yönelik yatırım süreci hızlandırılmalı”
MÜSİAD Kırsal Kalkınma Komitesi Lideri Abdullah Eriş ise Birleşmiş Milletler’in (BM), dünya nüfusunun 2050 yılında yüzde 40 artarak 9 milyara ulaşacağını öngördüğünü belirterek, “Nüfusun 3 milyar kişi artması ise besin taleplerini karşılayabilmek için yüzde 70 daha fazla besin üretimine muhtaçlık duyulacağını gösteriyor. Geleceğe yönelik inovatif ve teknolojik gelişmelerin aktarıldığı ‘Cumhuriyet’in İkinci Yüzyılında Kırsal Kalkınma ve Tarımın Geleceği Raporu’, tarım bölümünde öne çıkan dijital dönüşüm, akıllı tarım, dikey tarım üzere kavramlara yönelik yatırım sürecinin de hızlandırılması gerektiğini ortaya koydu.” değerlendirmesinde bulundu.
