Başta çimento olmak üzere inşaat girdilerindeki fiyat artışları sebebiyle inşaat müteahhitleri iş bırakma kararı aldı. İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) öncülüğünde gerçekleştirilen Türkiye İnşaat Bölümü İstişare Toplantısı’nda, inşaatların 2 Eylül Perşembe günü durdurulması kararı çıktı.
Kararı açıklayan İMKON Genel Lideri Tahir Tellioğlu, çimento dalının, tüm teşebbüslere karşın artırım yapmaya devam ettiğini söyledi.
Dünya’dan His Şahin Durmaz’ın haberine nazaran aksiyon kararının açıklanmasının akabinde İMKON’in resmi hesabı başta olmak üzere, Federasyon genel sekreterinin ve bağlı derneklerden kimilerinin Twitter hesapları kapatıldı.
“Çimento bölümü artırım yapmaya devam ediyor”
İMKON, 2 Eylül Perşembe günü, Anadolu’daki birlik ve dernek liderleri ile bir ortaya gelerek boykot ve aksiyonu başlatacak.
“Çimento dalı şayet, yakın bir vakit diliminde, inşaat bölümünün, müteahhitlik dalının, kamunun, Ticaret Bakanlığı’nın bu mevzudaki telkinlerine uymaz, keyfe tasa artırım yapmaya devam ederse, iş bırakacaklarını” kaydeden İMKON Genel Lideri Tahir Tellioğlu, bugüne kadarki teşebbüslerinin sonuç vermediği üzere tonu 450 TL olan çimentonun fiyatının 500 TL’ye yükseltilerek yüzde 12 oranında yeni artırım yapıldığını bildirdi.
Aksiyon kararı yüzde 80 dayanak buldu
Bu toplantıyla birlikte yeni kararlar aldıklarını ve uygulamaya geçeceklerini tabir eden Tellioğlu, “Toplantımızda yüzde 80 oranında ‘inşaatları durdurarak’ grev yapalım kararı aldık. 6 milyon konut kentsel dönüşüm beklerken çimento kartelinin yüzde iki yüz artırım yapması kabul edilemez, 250 alt bölüme de önemli ziyan vermektedir. Yaptığımız teşebbüslerden sonuç alamamanın kederi içerisinde iş durdurma kararına geçeceğiz. Bugünkü toplantımızda mevcut inşaatları durduralım mıyızı konuşurken, kimi meslektaşlarımız inşaatlarına hiç başlamayarak süreci destekliyor. Haftaya Çarşamba günü ulusal basına açıklama yapacağız. Perşembe günü ise Anadolu’dan gelecek birlik ve dernek liderleri ile bir ortaya gelerek boykot ve harekete başlayacağız” dedi
“Bakanın isteklerini de dinlemediler”
Pandemi sonrası inşaat gereçlerine aşikâr oranlarda artırım geldiğini kaydeden Tellioğlu yaşanan süreçleri yine hatırlatarak şunları söyledi:
“İnşaat kesimi temel materyallerine, bilhassa demir ve çimentoya çok daha fazla, fahiş oradan artırım geldi. Fakat demir kısmen Ticaret Bakanımız Mehmet Muş’un başkanlığında yaptığımız toplantıda bakanlığın ve bizim taleplerimize uyarak indirime gidildi ve demir fiyatları kısmen denetim altına alındı. Ancak çimentoya gelince her geçen gün fiyat artışıyla karşı karşıyayız. Çimentonun yurtdışı girdisi çabucak hemen yok. Yurtdışından ithalata dayalı bir mamul durumları da yok. İmalat maliyetlerinin en değerli girişi güç, toprak, bunları da üst üste koyduğumu vakit ortalama yüzde 50-60 ortasında maliyet artışlarının olmasını kabul edebiliriz. Ama yüzde 200 maliyet artışları kabul edilir üzere değil. Bu süreçte kırıldığımız bahis 45 gün evvel Ticaret Bakanımız Mehmet Muş başkanlığında toplandığımızda geçen yıl tonda 160 TL olan çimento fiyatını 450 TL yapmışlardı. Biz buna itiraz etmiştik bakan beyefendide bize hak vermişti. Çimentocuların da demirciler üzere bir anlayış göstermelerini ve biraz indirim yapmalarını kendilerine rica etmişti. Onlar da zoraki başlarını sallamışlardı. Ama bırakın indirim yapmayı devamlı artırım yapıldı.”
Kartel suçlaması
Hareket davetinin yapılmasına karşın çimentoya artırım yapıldığını söz eden Tellioğlu “bunun üstene bir de yüzde 12’lik artırım daha yapıldı. Bütün bunları değerlendirdiğimizde ne yazık ki âlâ niyet kelam konusu değil, üstelik bu da yetmezmiş üzere rekabet kurumuna alışılmamış bir halde Türkiye’nin türlü yerlerindeki çimento bölgelerini parsel parsel belirlemişler. Bu bölge senin, bu bölge benim üzere. Sen bu bölgeye ucuz satamazsın üzere yaptırımları kelam konusu” diye konuştu.
“Çimento dalının açıklamaları doğruyu yansıtmıyor”
Öte taraftan, betonculara ucuz beton satmayın baskısı geldiğini söz eden Tellioğlu, “Beton firmaları da feryat halde. Bizi arıyorlar bir grev yaparsanız bizde greve katılmak istiyoruz stilinde talepleri var” dedi.
TÜRKÇİMENTO ile Çimento Sanayisi Patronları Sendikası’nın (ÇEİS) çimento fiyatlarına ait açıklamasına da yanıt veren Tellioğlu şu açıklamayı yaptı: “Birkaç gün evvel açıklama yaptılar. İnşaattaki çimento kullanım oranı yüzde 3, bu maliyeti etkilemez deniyor. Bu katiyen doğruyu anlatmayan bir açıklama. İnşaatta ortalama çimentonun maliyeti inşaatın niteliğine nazaran yüzde 7 ila 12 ortasında değişir. Bunun münasebeti de şu. çimento yalnızca binanın betonunda kullanılmıyor, bugün çimento dediğimiz eser kaldırım taşlarından, beton yollara, duvar örmelere, ytonglarda inşaat kesiminde betonarme imalinde bir çok yerinde kullanılıyor.”
Çimento kesimi ne demişti?
TÜRKÇİMENTO ile Çimento Sanayisi Patronları Sendikası (ÇEİS), çimento fiyatlarına ait medyada çıkan haberler üzerine ortak açıklama yaptı. Fiyatlarda yüzde 200 üzere olağandışı bir artış yapıldığı argümanlarının gerçeği yansıtmadığına vurgu yapılan açıklamada, çimentonun birinci sınıf bir yapının tüm maliyeti içindeki hissesinin yaklaşık yüzde 3 seviyesinde olduğu söz edilerek “inşaat kesimindeki fiyat artışlarının çimento dalıyla ilişkilendirilmesi gerçeği yansıtmamaktadır” sözü kullanıldı.
ÇEİS ve TÜRKÇİMENTO’nun açıklamasında çimento fiyatlarıyla ilgili şöyle denildi: “2021 yılı Temmuz ayında petrokok fiyatları geçen yılın Temmuz ayına nazaran yüzde 270, ithal kömür ve elektrik fiyatları sırasıyla yüzde 193 ve yüzde 64 oranında artmıştır. Birebir devirde dolar kuru ise 6,86 TL’den 8,63 TL’ye yükselmiştir. Tüm bu gelişmelere karşın bölümdeki fiyatlar, maliyet artışının çok daha altında seyretmektedir.”
TÜRKÇİMENTO CEO’su Volkan Bozay da yaptığı açıklamada, “İnşaat kesiminin iş bırakma/grev yapma senaryosu üzerinde durması, üstelik bunu da çimento dalına mâl etmeye çalışması hayli üzücüdür. İnşaat kesiminde yaşanan badirelerin nedeni olarak dalımızın amaç gösterilmeye çalışılması, makul görünmemektedir” dedi.
İMKON’un hareket kararına Anadolu’dan dayanak
İMKON’un Twitter üzerinden yaptığı paylaşımlara bölümden dayanak geldi. Başta Antalya, Urfa, Mersin, Malatya, Konya olmak üzere Anadolu’da iş yapan müteahhit dernekleri, alınacak kararda İMKON’un yanında olduklarını kendi twitter hesaplarından duyurdular.
Anadolu Yapı Müteahhitleri Birliği’nden yapılan açıklamada da “Müteahhitler yalnız değildir. İMKON’A bağlı 5 federasyon ile 51 vilayetteki birliklerimizle bu haksız artırımlara dur diyeceğiz. Rekabet Kurumu’nu misyona çağırıyoruz. Yüzbinlerce çalışanı ile 250 alt dalın lokomotifinin felakete gittiğini görün artık” denildi.
Twitter hesapları askıya alındı
Hareket duyurusunun akabinde İMKON ve bağlı derneklerin Twitter hesapları bir bir kapanmaya başlandı. İMKON Lideri Tahir Tellioğlu, hususla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Değerli arkadaşlar maalesef İMKON ve genel sekreterliğimizin hesabını da kapatmışlar. Muhtemelen benimkini de kapatabilirler. Çok değerli değil, biz her türlü gayretimizi anladıkları lisandan yaparız. Sizden reaksiyon olarak yaptığım açıklamaları paylaşmanızı ve altında takviye yorumlarınızı rica ediyorum.” Bu ortada, Mersin, Antalya ve Elazığ İMKON’un resmi hesapları da kapatıldı.
