T24 Haber Merkezi
Rusya-Ukrayna krizi nedeniyle hububat tedarikinde badire yaşanmaması için Ukrayna’dan tarım eserleri ithalatını kolaylaştıran genelgeye çiftçiler reaksiyon gösterdi. Eskişehir’in Keskin Mahallesi’ndeki tarım üreticileri, “Devlet ithalatı kolaylaştıracağına kendi çiftçisine, bize sahip çıksın” derken, kuraklık nedeniyle az üretim yapan pancar üreticileri de Türk Şeker tarafından gönderilen kota cezalarına isyan etti. Pancar üreticileri, “Geçen yıl görülmemiş kuraklık yaşandı. Bu bir zorlayan sebeptir. Fakat devlet bizi dinlemeden kotamızı dolduramadık diye on binlerce lira ceza kesti. Bir yanda mazot, gübre, elektrik faturalarındaki artışlar. Bir yanda da üreten çiftçiye gönderilen cezalar. Artık buramıza geldi, üretmekten vazgeçtik. Seneye ekmeyeceğiz. Şekeri de ithal ederler artık” dedi
Eskişehir’in Keskin Mahallesi’nde tarım üreticisi çiftçiler, CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’e dertlerini anlattı.
Geçen yıl Türkiye’de tesirli olan kuraklık nedeniyle üretim kotalarını dolduramayan pancar çiftçileri on binlerce liralık kota cezaları ile karşı karşıya kaldıklarını anlattı.
Pancar üreticisi Osman Yalçın, “Dedemden beri pancarcıyız. Ben çocukluğumdan bu yana 70 yıldır pancar ekerim. Lakin artık ekmeyeceğim. 200 ton kotam var. Kuraklık nedeniyle barajda su bitti, yer altı suları bile bitti. Az sulayabildik. 150 ton eser çıktı. Kotamı dolduramadım diye alacağımdan 7 bin 500 lira kestiler. ‘Kuraklık var, pancar randımanı düştü’ dedik hiç kimse dikkate almadı” dedi.
“Ceza ödemekten bıktık, artık ekmiyoruz”
Pancar üreticisi Ahmet Koç ve oğlu Murat Koç da kotalarını dolduramadıkları nedeniyle 80 bin lira kota cezası ödemek zorunda kaldı. Ahmet Koç, “5 başka pancar sözleşmemizden toplam 80 bin lira kota cezası geldi. Kimilerinde alacaklı değil borçlu bile çıktık. Aslında mukavelelerde ‘Kuraklık zorlayıcı sebeptir’ müellif. Çok da kuraklık yaşandı. Ancak cezalarımızı affetmediler. Biz de hem üretip, hem de ceza yemekten bıktık. Bıçak kemiğe dayandı. Seneye pancar ekmiyoruz. Bu köyde pancar eken 12 kişiydi, artık 2 kişi kaldı. Çiftçi üretmesin diye ellerinden geleni yapıyorlar. Her şey ithal geliyor, şekeri de ithal getirirler artık” dedi.
“İthal edeceğine, bize dayanak ver”
Hububat üreticisi Ali İhsan Gürbüz çiftçinin en büyük kederinin girdi maliyetlerindeki harikulâde artışlar olduğunu tabir ederek şunları söyledi:
“Artık sayılı çiftçi kaldık. Üretecek adam yok. Ben şu anda kendimi enayi üzere hissediyorum. Neden? TMO ithal arpa getiriyor 4 liradan. 2,5 liraya yemciye veriyorum diyor. Bizim eserimiz para etmiyor. Bunu bu türlü yapacağına kendi çiftçin üretsin 2,5 liraya. Dışarıdan niçin 4 liraya getirip, 2,5 liraya satıyorsun.
Mazotu bize uygun versin, gübreyi ucuz versin diğer bir şey istemiyoruz. Kelamda mazotun yarısını vereceğiz dediler. Ben dönümüne 10 litre mazot yakıyorum. Bir litre parası bile gelmiyor elime.”
Keskinli öteki bir çiftçi ise, “Gübre ile mazotun yansıması çiftçiye ağır oluyor. Herkes çiftçinin doruğunda gıdaklayıp duruyor. Biz üretimden kaçmıyoruz. Mazotta, gübrede dayanak verilsin. Pancar grubu var, çapası, sökümü, traktörü var! Sistem var, fakat para kazanamadığımız için hepsini kızağa çektik” diye konuştu.
“İthalat yerine kendi çiftçimizi destekleyelim”
Keskinli çiftçilerin düşüncelerini dinleyen milletvekili Çakırözer, çiftçilerin kota cezalarını affedilmesi ve mazot-gübre takviyesinin artırılması davetinde bulundu.
Çakırözer şu açıklamayı yaptı: “Kendi kendine yetebilen ülkemizin tarımda nasıl dışa bağımlı hale getirildiğini Ukrayna krizinde bir kere daha gördük! Artık sınırsız ve evraksız ithal yetkisi verildi. Meğer Ukrayna’dan ithalatı kolaylaştırmak yerine kendi çiftçimizi desteklemeliyiz. Keskin’de gördüklerimiz korku verici. Eskişehir’de ve genelde Türkiye’de başta pancar üreticisi olmak üzere çiftçimiz artık üretmekten vazgeçme noktasına gelmiş. Keskin’de evvelce 20 pancar üretici varsa artık bir iki kişi fakat kalmış. Bu türlü giderse mutfakta tüketecek şeker bulamayacağız. Yağ kuyruklarından sonra şeker kuyrukları başlayacak.
En temel besinimiz ekmeğin fiyatı çok artacak. Devlet olmak çiftçinin yanında olmaktır. Yapılması gerekenler aşikâr:
1. Çiftçimize gübre, mazot ve yemdeki astronomik fiyat artışlarını karşılayacak takviyeler verilmeli.
2. Kuraklık nedeniyle üretimi azalan pancar üreticimizin kesilen kota cezaları affedilmeli.“
