İngiliz Haber Ajansı Reuteurs’ın 10’a yakın iktisat profesörünün görüşlerine dayandırdığı haberine nazaran Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimi kalıcı olmayacak.
Reuters’a konuşan akademisyenler, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan‘ın 2023’teki seçimlerden evvel yatırımların önünü açmak ve istihdamı artırmak için faiz indirimi istediğini lakin uzun vadeli siyasetlere odaklanılmadığı sürece yalnızca “günü kurtarmak” ismine alınacak kararlarla düşük faiz ortamının oluşmasının mümkün olmadığı görüşünde.
“Piyasa faizleri yükseldi”
AKP’nin 2023 seçimleri öncesinde ranta krediye her ne kıymetine olursa olsun büyümeye muhtaçlık duyduğuna dikkat çeken Kadir Has Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Erinç Yeldan, şöyle dedi:
“Bu eforun sonucunun ise daha da şiddetli dengesizlik ve derinleşecek bir döviz krizi olacağı açıktır. Bir öbür yanılgı ise güya iktisatta faizi belirleyen merci TCMB üzere bir algı yaratılıyor. Güya tüm yatırımcılar bankalar TCMB faizi ile çalışıyor üzere bir algı var lakin TCMB yalnızca 1 hafta repo faizini belirler. Piyasada ticari, tüketici kredisi üzere ekonomik göstergeler TCMB faizi, siyaset iç dış şoklar bunların bileşeni. TCMB faiz düşürdü lakin ticari kredilerde belirleyici olan uzun periyotlu faiz oranları yükseldi.”
“Kredi faizleri zorlama ile düşmez”
Bilkent Üniversitesi İktisat Kısım Lideri Refet Gürkaynak, “Şayet siyaset değişikliği ekonomik faaliyete takviye vereceği fikriyle yapılıyorsa, bu bahiste iki yanlış varsayım var; bu, enflasyonu düşürme gereksinimiyle çelişiyor. Ayrıyeten, faiz indiriminin büyümeyi hızlandıracağına dair temel varsayım da yanlışsız değil. Zira siyasi ve ekonomik riskler için birinci sorun yüksek faizlerse, bunların hiçbirini dengelemiyorsunuz” dedi
“Bu türlü yaparak kimi firmalara ve hane halklarına çok az yardım sağlayabilirsiniz, lakin muhtemelen o bile olmaz. Sonucun bir yansıması olan döviz kuru, ekonomik yönetişimin karmakarışık olduğunu ortaya koyuyor. Yüksek ithalat ve ayrıyeten şirketlerin artan dış borçları nedeniyle ihracat çok sonlu reaksiyon veriyor. Özel bankalar ise bu türlü bir durumda daha küçük bilançolarla çalışmak istiyor.”
