Gerçek Parti İktisattan Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Meriç Köyatası, Merkez Bankası’nın “Çekirdek enflasyon” kavramının gerisine saklanmaya çalıştığını, bunun başta döviz kuru piyasaları olmak üzere tüm bölümleri yangın yerine çevireceğini söz etti.
“Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi bile düşük faizle para bulamazken, Merkez Bankası’nın faiz indirme eforu, önemli bir kur sıçramasını tetikleyecek” diyen Köyatası, “ABD ve Avrupa’da faiz artırımı, yüksek risk primi nedeniyle Türkiye’de kurları öbür ülkelere nazaran daha fazla olumsuz etkileyecek. Özetle iktisadın çevrilmesi ve büyüme için iç ve dış finansman imkanları tehlike sinyalleri veriyor. Görüldüğü kadarıyla siyasi iktidar ile bankacılık kısmı ortasında da bir inatlaşma ve çekişme yaşanacak. Bu sinyallere karşın çekirdek enflasyon tanımlamasına sığınarak faizleri düşürmeye kalkmak, sıcak ve kuru havada ormanda ateş yakmaya, ormana sönmemiş sigara izmariti atmaya benzer…” diye konuştu.
“Elektrik ve doğal gaza yapılan son artırımlar şimdi enflasyona yansımadı”
Köyatası, Sözcü müellifi Uğur Dündar’a yaptığı açıklamada şunları kaydetti:
“Ekonomimiz yıllardır berbat idare nedeniyle batık durumda. Bir avuç istisna dışında toplumun büyük bir kısmı yoksullaşıyor, geçim kasveti yaşıyor. Yetmezmiş üzere, iktidarın faiz inadı nedeniyle yeni ve büyük bir tehlike ile karşı karşıyayız. O nedenle sorumlu bir ekonomist- siyasetçi- gazeteci olarak ikaz misyonumu yapmak istiyorum.
Enflasyon dar gelirliler ve işsizler için dayanılamaz boyuta vardı. TÜİK’in açıkladığı yıllık yüzde 19 düzeyindeki enflasyona kimse inanmıyor. Vatandaşın hissettiği enflasyon yüzde 50 civarında. Ceplerde ve mutfakta yangın var. Elektrik ve doğal gaza yapılan son artırımlar şimdi enflasyona yansımadı. Bu aydan itibaren bu artırımlar enflasyona yansıyacak. Havaların soğumasıyla birlikte, mutfaktaki yangına ek olarak bu defa konutlarda donma tehlikesi baş gösterecek, ısınma sorunu başlayacak.
“Merkez Bankası, ‘Çekirdek Enflasyon’ saçmalığına sığınmaya çalışıyor”
Merkez Bankası, Cumhurbaşkanı’nın baskısıyla, hem enflasyonu gizlemek, hem de inat uğruna faizleri düşürmek için artık de ‘Çekirdek Enflasyon’ saçmalığına sığınmaya çalışıyor. Çekirdek enflasyon hesabında, besin yok, güç, yok, mazot yok, akaryakıt yok, elektrik yok, doğal gaz yok… Esasen milletin belini bu kalemler kırıyor. Büyük ihtimalle 23 Eylül tarihinde, bu hesabın ardına saklanıp ‘İşte enflasyonu düşürdük’ deyip faizi düşürecekler.
“Ekonomi büyümedi; o yüzde 21.7’lik büyüme devrinde gözden kaçan çok kıymetli bir nokta var”
Bu evvel mali piyasalarda, sonra da iktisadın tümünde, yeni ve önemli bir döviz kuru ve finansman krizi demektir. O halde üzerimize düşen ikaz vazifesini şimdiden yapalım:
Geçtiğimiz günlerde yılın ikinci çeyreğinde yüzde 21.7 büyüme diye kelamda bir muvaffakiyet kıssası anlattılar. Meğer iktisat büyümedi. 2017 yılına nazaran hala daha düşük düzeyde. Lakin o yüzde 21.7’lik büyüme devrinde gözden kaçan çok değerli bir nokta var. Sanayi dalı ve hizmetler kesimi yüzde 40-45 oranında büyürken finans ve sigorta dalı bırakın büyümeyi yüzde 22 küçülmüş!.. Yüzde 21.7 büyüdük denilen bir iktisatta bankacılık bölümünün yüzde 22 küçülmesi, çok önemli bir ikaz sinyalidir. İki yıl evvel hükümetin baskısı ile ucuz ve bol döviz veren bankalarda sıkıntılı kredi oranları artıyor.
Türkiye kendi kaynakları ile büyüyemiyor. İktisadın canlanması ve büyümesi için kredilerin genişlemesi gerekiyor. Lakin öylesine bir çıkmaz sokağa düştük ki iktisat büyüdükçe, ülke yoksullaşıyor, Türkiye’nin borcu artıyor. Mevcut enflasyona nazaran yüzde 22 düzeyindeki kredi faizleri yüksek değil lakin dünyada faizler neredeyse sıfır düzeyinde iken bu faizle kimse iş yapmak istemiyor.
“Hazine ve Maliye Bakanı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Şurası aracılığı ile bankalara baskı yapıyor”
Hazine ve Maliye Bakanı, bankaların tüketici kredilerini kısıp ticari kredilere tartı vermesi için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Heyeti aracılığı ile bankalara baskı yapıyor. Lakin bankalar artan sıkıntılı krediler nedeniyle, bu baskıya karşı direniyor.
Sorun yalnızca iç finans piyasalarında değil. Dış piyasalarla alakalar de zahmetli. Türkiye Risk Primi (CDS) en yüksek ülkeler arasında… Bu türlü olunca da hem devletin hem de özel kısmın dış kredi bulma maliyeti çok yüksek düzeylerde belirleniyor. (CDS, Risk Primi: Bir kredinin geri ödenmeme riskini ve bu riske karşı kredinin sigortalanmasını sağlayan bir pahadır. Risk primi yüksek olan ülkenin dış kredi bulma maliyeti de artar.)
Devlette hukuktan ve demokrasiden uzak tek adam idaresi ile birlikte iktisattaki istikrarsızlık nedeniyle, dünyada faizler sıfır düzeyinde iken Türkiye dışarıdan yüzde 6, kimi özel bölüm firmaları yüzde 10 düzeyinde borç bulabiliyorlar. Bu sayılar Türkiye’yi uygunca borç batağına sokuyor. Daha iki gün evvel Türk Hazinesi, dolar cinsi tahvil çıkardı ve bu tahvillere yüzde 6.5 oranında faiz verdi.
“Merkez Bankası’nın faiz indirme uğraşı, önemli bir kur sıçramasını tetikleyecek”
Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi bile düşük faizle para bulamazken, Merkez Bankası’nın faiz indirme gayreti, önemli bir kur sıçramasını tetikleyecek. Buna bir de önümüzdeki yılbaşından itibaren ABD ve Avrupa merkez bankalarının salgın nedeniyle bastığı paraları geri çekmek emeliyle faizleri artıracağı beklentisini ekleyin… Sorun daha da katmerleşecek.
“Ekonominin çevrilmesi ve büyüme için iç ve dış finansman imkanları tehlike sinyalleri veriyor”
ABD ve Avrupa’da faiz artırımı, yüksek risk primi nedeniyle Türkiye’de kurları başka ülkelere nazaran daha fazla olumsuz etkileyecek. Özetle iktisadın çevrilmesi ve büyüme için iç ve dış finansman imkanları tehlike sinyalleri veriyor. Görüldüğü kadarıyla siyasi iktidar ile bankacılık kesiti ortasında da bir inatlaşma ve çekişme yaşanacak. Bu sinyallere karşın çekirdek enflasyon tanımlamasına sığınarak faizleri düşürmeye kalkmak, sıcak ve kuru havada ormanda ateş yakmaya, ormana sönmemiş sigara izmariti atmaya benzer…”
