Ticaret Bakanlığı, “efsane cuma indirimleri“, “şahane cuma indirimleri” üzere isimlerle birçok eser yelpazesinde çeşitli oranlarda yapılan indirimlere karşı tüketicileri uyardı. Eser fiyatlarının yüksek ölçüde artırılıp, daha sonra sıklıkla bu fiyat üzerinden indirim yapıldığına dikkat çekilerek, karşıtlıkların tespiti halinde gerekli idari yaptırımların uygulanacağı belirtildi. Bakanlık fiyat artışları üzerinden yapılan indirimlere dikkat edilmesi gerektiğini tabir ederek “Bu kampanyalar kapsamında, satıcı-sağlayıcılarca evvel eserlerin fiyatlarının yüksek bir ölçüde artırılması, sonra ise bu fiyat üzerinden indirim yapılması sıklıkla rastlanan bir durumdur. Tüketicilerimizin bu üzere uygulamalara karşı son derece dikkatli olmaları büyük kıymet taşımaktadır
Bakanlık ayrıyeten toplumsal medyada gezinirken karşılaşılan sitelerin “taklit” olma ihtimaline karşı tüketicileri uyardı.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, kamuoyunda “efsane/şahane cuma indirimleri” olarak bilinen ve çok sayıda eserde çeşitli oranlarda indirimlerin yapılacağının ilan edildiği kampanyaların tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de kasım ayında gerçekleştirildiği anımsatıldı.
E-Ticaret alışverişlerin, kelam konusu avantajlar yanında aldatıcı indirimler, lojistik süreçlerde aksama, makûs niyetli satıcılarca ayıplı mal gönderimi yahut eser bedelinin tahsil edilmesine rağmen mal göndermeme, cayma hakkını kullandırmama üzere birçok dezavantajları da beraberinde getirdiği belirtildi. Tüketicilerin bilhassa kasım ayı ile birlikte gerçekleştirilen indirim kampanyalarında mağduriyet yaşamamaları ve satıcı yahut sağlayıcıların da idari yaptırımlarla karşılaşmamaları için taraf olacakları uzaklıklı kontratlara ait olarak dikkatli olmalarının değer arz ettiği vurgulandı.
‘Bilinçli tüketici’ uyarısı
Tüketiciler açısından dikkat edilmesi gereken başlıklar şöyle sıralandı:
“Şuurlu bir tüketici olarak, sahiden gereksinim duyulan mal-hizmet belirlenerek yalnızca bu gereksinimleri gidermek emeliyle alışveriş yapılması, hem bu periyotta lojistik süreçlerin aksamasının önlenmesi hem de ferdi bütçenin dengelenmesi açısından mantıklı ve akılcı bir yaklaşım olacaktır. Yapılacak alışveriş öncesinde arama motorlarında kısa bir ön inceleme yapmak, satıcı-sağlayıcının (açık isim ve adres, ticari unvan, sabit telefon numarası, vergi kimlik numarası, MERSİS kaydı, ETBİS kaydı, inanç damgası akreditesi vb.) detaylı bilgilerinin olup olmadığını hatta gerekirse satıcı-sağlayıcı hakkındaki şikayetleri ve bu şikayetlere ait satıcı-sağlayıcıların müşteri dayanak planlarını incelemek muhtemel mağduriyetlerin önüne geçecektir.
Online alışverişin tüketicilere sağladığı en değerli avantajlardan olan malın yahut hizmetin özellikleri, fiyatı üzere ögelerinin kolay, süratli ve fiyatsız bir biçimde karşılaştırma imkanı olduğu göz önüne alınarak benzeri mecralardan eserin yaklaşık fiyatının araştırılması fiyat konusunda aldatılmanın önüne geçecektir.”
‘İndirim oranı’ vurgusu
İndirim oranlarına dikkat edilmesi gerektiğine vurgu yapılarak, ” ‘” denildi.
“Taklit sitelere dikkat edilmeli”
Toplumsal medya kanalları aracılığıyla yönlendirilen sayfalara karşı dikkatli olmak gerektiği belirtilen açıklamada şunlar kaydedildi:
“Toplumsal medyada gezinirken karşınıza çıkan tanıtım ve ilanlara karşı, bu sitelerin taklit olması ihtimali dikkate alınarak satıcı-sağlayıcının kendi sitesinden eseri ve fiyatını denetim etmek de mağduriyetleri azaltacaktır. İnternet üzerinden alışveriş yapılmasına karar verilmesi durumunda alışveriş yapılacak sitenin SSL sertifikası, 3D security yahut sanal kartla ödeme üzere ayrıntılara sahip olup olmadığı ve varsa bu tıp ödeme formüllerinin tercih edilmesi konularına dikkat edilmesi ödeme güvenliği açısından değerlidir. Ödeme yapmadan evvel, yasal olarak tüketiciye verilmesi gereken ön bilgiler kesinlikle okunmalı ve bilgilerin doğruluğu denetim edilmelidir. Aralıklı alışverişlerde, ön bilgileri görmeden yahut detaylı bir biçimde okumadan ödeme yapmamak da birçok mağduriyeti önleyecektir. Satıcı-sağlayıcı unvanı, açık adresi, detaylı başka bağlantı bilgileri, mal yahut hizmetin ödenecek toplam meblağı, cayma hakkına ait detaylar ve hak arama yolları bu bilgilerden bazılarıdır.”
“Stok ve eser tedariki basamaklarında daha hassas yaklaşılmalı”
Satıcı ve sağlayıcılar açısından dikkat edilmesi gerekenler de şöyle sıralandı:
“Yasal olarak tüketiciye verilmesi gereken (malın toplam fiyatı ile temel özellikleri, satıcının ticari unvanı, irtibat bilgileri, satın alınan mala ait yasal cayma istisnası olup olmadığı ve hasebiyle cayma hakkının kullanılıp kullanılamayacağı, bu hakkın kullanım müddeti, bu hakkın kullanılmasında tüketicinin yükümlülüğü, satıcının sorumluluğu vb.) tüm konularda detaylı olarak düzenlenen ön bilgilerin, yasal müddetinde, açık ve anlaşılır bir formda iletilmesi değer taşımaktadır.
Malın teslimi, hizmetin ifası, cayma hakkının kullanılması durumunda bedel iadesi üzere bahislerde Kanun ve ikincil düzenlemelerle belirlenen tüm mühletlere eksiksiz uyulması, bedel iadelerinin hem yasal süresinde hem de satın alırken kullanılan ödeme aracına uygun bir halde ve tüketiciye rastgele bir masraf yahut yükümlülük getirmeden tek seferde yapılması, bilhassa bu devirde ekonomik olarak güç durumda olan tüketicilerin, stokta bulunmama, tedarik edememe üzere münasebetlerle mağdur edilmemesi gerekmektedir.
Bu çerçevede, uzaklıklı satışlarda, stok ve eser tedariki basamaklarına her zamankinden daha hassas ve profesyonel yaklaşılması, pandemi nedeniyle öngörülemeyecek durumlara rağmen ihtiyatlı hareket edilerek, gerekirse satış kanalları yazılımları geliştirme-personel dayanak sağlama gibi teknik tedbirler alınması suretiyle bu sürecin daha sağlıklı ve makul yönetilmesi değer arz etmekte.“
“İndirimli satışa sunulan eserlerin stok ve mühletleri açık ve anlaşılır biçimde belirtilmeli”
İndirimli satışların başlangıç ve bitiş tarihleri ile indirimli olarak satışa sunulan mal yahut hizmetin ölçüsü hudutlu ise bu ölçünün açık ve anlaşılır bir biçimde belirtilmesi gerektiği kaydedilerek, “İndirimli satış reklamlarında, hangi mal yahut hizmetlerin indirimli satışa husus edileceği yahut ne kadar indirim uygulanacağı konularında mana karışıklığına yol açarak tüketicileri yanıltabilecek yahut gerçekte olduğundan daha fazla indirim uygulanıyormuş izlenimi oluşturacak söz yahut imajlara yer verilmemesi; yapılan indirimin ölçüsü yahut oranı hesaplanırken, indirimli fiyattan bir evvelki fiyatın temel alınması; indirimli satışa bahis edilen mal yahut hizmetlerin indirimden evvelki fiyattan daha düşük fiyatla satışa sunulduğunun ispatının reklam verene ilişkin olduğu; fiyatın geçerliliği ile ilgili bir müddet yahut stok hududu var ise, bu mühlet ve stok ölçüsü reklamlarda açıkça belirtilmesi konularında 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile getirilen yükümlülüklere uygun hareket edilmesinin hem tüketiciler hem de başka satıcı ve sağlayıcılar açısından daha inançlı ve sağlıklı bir alışveriş ortamının oluşturulması açısından kıymet taşımakta” denildi.
“Resen inceleme başlatıldı”
Açıklamada ayrıyeten “Bu kapsamda bakanlığımızca yer verilen konulara ait tersliklerin tespiti halinde gerekli idari müeyyideler uygulanacak olup, ayrıyeten özel indirim günlerine ait olarak Bakanlığımız bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Şurası tarafından da resen incelemeler başlatılmıştır. Aralıklı mukavelelere ait olarak hak kaybına uğrayan tüketicilerimizin uyuşmazlıklarının tahlili için nakdî hudutları da dikkate alınarak Tüketici Hakem Heyetleri ya da Tüketici Mahkemelerine başvurmaları gerekmektedir” denildi. (DHA)
