EGEV ve Özgencil Küme iş birliği ile düzenlenen 5. Ege Ekonomik Forum’un son gününde saat 10:00’da başlayan ‘İki Milyon Yaşındaki Gediz’in Tekrar Doğumu’ başlıklı oturum Forumun Stratejik Partneri İzdoğa A.Ş. mesken sahipliğinde gerçekleşti.
Dünya Gazetesi Genel Koordinatörü ve Muharriri Vahap Munyar’ın yönettiği birinci oturumda; Ege Belediyeler Birliği Lideri ve İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Mustafa Tunç Soyer, Uşak Belediye Lideri Mehmet Çakın, Kütahya Belediye Lideri Prof. Dr. Alim Işık kadim havza Gediz’in, Ege ve Türkiye için kıymetini tartışırken, havzanın rehabilitasyonunun kıymeti anlattılar.
“Çok yırtıcı biçimde zehirlendi”
Gediz’in sahiden Türkiye’nin en kıymetli havzalarından biri olduğunu, Türkiye tarımının yüzde 10’una mesken sahipliği yaptığını hatırlatan Ege Belediyeler Birliği Lideri ve İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Mustafa Tunç Soyer, Gediz Havzası ile ilgili yaşananların yalnızca Ege Bölgesi ile sonu olmadığının görülebileceğini belirtti. Soyer, kelamlarına şöyle devam etti:
Soyer, bu süreçte 4 büyük felakete tanıklık ettiklerini, birincisinin kuraklık olduğunu altını çizdi. Havzada çok önemli bir kuraklık olduğunu, kısa bir mühlet öncesine kadar 5 ila 10 metreden çekilebilen suyun artık 250 ila 300 metrelik kuyulardan bile alınamadığını belirtti. Soyer, şöyle devam etti:
“Kuraklık can yakıyor. İkinci felaket ise yanlış eser deseninde ısrar edilmesi. Üçüncüsü çok yırtıcı, yani salma sulama teknikleriyle eser sulaması yapılması. Dördüncüsü ise bütün bunlar yetmiyormuş üzere zehirlenmeye devam edilmesi… Bu sürdürülebilir bir şey değil. Gediz, bu 4 büyük felaketle baş başa seyahatine devam ederken şunu gördük; şayet biz kirletmeyi durdurursak, bütün bu tahribatı gidermesi mümkün.”
Gediz’e zehirli atıklarını tereddütsüz akıtanlar için kabahat duyurusunda bulunulduğunu hatırlatan Soyer, “Çünkü bu affedilemez, kabul edilemez bir davranış. Zira hepimiz bunun faturasını ödüyoruz. İkinci olarak çok çeşitli yerlerden su numuneleri aldık. İlgili kurumları bilgilendirerek önlem alması için teşebbüslerde bulunuyoruz. Üçüncü olarak eser deseninin değişmesi ile ilgili çalışmalar yapıyoruz. Manisa’da üreticilerimizi büyükbaş hayvan yerine küçükbaş hayvancılığa teşviği için teşebbüslerde bulunuyoruz. Sinerjik mısırın yerine saz çavdarı, gamberiye üzere doğal, yağış rejimi ile büyüyebilen atalık tohum eserlerini veriyoruz ve teşvik ediyoruz. Bu eserleri yetiştiren üreticilerimize, devletin verdiği taban fiyatın 3 mislinden alım garantisi veriyoruz. Geçen yıl 80 ton karakılçık buğdayı ürettik. 40 tonunu tekrar tohumluk olarak dağıtıyoruz. Bunu da birinci kez bu hafta İzmir Büyükşehir Belediyemizce karakılçık buğdayından ekmeği piyasaya çıkacak” kelamları ile lokal idare olarak süreci değiştirme ismine gerçekleştirdikleri çalışmaları paylaştı.
Uşak’a yeni arıtma tesisi
Havzanın korunması konusunda Uşak’a da kıymetli vazifeler düştüğünü, bu şuurla hareket etmeye uğraş gösterdiklerini belirten Uşak Belediye Lideri Mehmet Çakın, etraf ve iklim değişikliği konusunun Türkiye’nin de en kıymetli gündem unsurlarından biri olduğunu vurguladı. Çakın, kelamlarına şöyle devam etti:
“Paris İklim Muahedesi TBMM’de tüm partilerin ortak iştirakiyle onaylandı. Bu istikamette dünyadaki çalışmalara Türkiye de ortak oldu. Eminim ki bu süreç içerisinde lokal idarelere çok değerli sorumluluklar düşecektir. Biz de bu doğrultuda tüm kurum ve kuruluşlarla birlikte gelecek jenerasyonlara pak bir havza bırakmak için çalışıyoruz. Murat Dağı bilhassa Gediz Havzası’nı besleyen kıymetli kaynaklardan biri. Birebir vakitte da Uşak’ın en değerli su kaynağı. Bölge ve havzanın korunması bizim için hayati değer tabir ediyor. Bölgede yapılan çalışmaların, -özellikle maden alanında, çok dikkatli ve seçici olarak hayata geçirilmesi konusunda biz de son derece hassasız.”
“Uşak özelinde her ne kadar bu havza ziraî manada son derece değerli ve kıymetli olsa da bölgenin turizm ve sanayi alanındaki aktifliğini ve yoğunluğunu da göz arkası etmiyoruz. Havzanın korunması manasında iki kıymetli ögesi da yaşatmakla sorumluyuz. Endüstrinin olmadığı bir Uşak düşünebilmek mümkün değil. Yapmamız gereken; tabiata ve etrafa ziyan vermeyen, Gediz Havzası’nı kirletmesine mahzur olacak halde sanayimizi sürdürme gereksiniminin farkındayız.” kelamları ile endüstrinin devamlılığında etraf hassasiyetinin altını çizen Çakın, organize sanayi bölgesinde artan yatırımları güçlendirerek devam edilmesi konusunda bilhassa Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğü ile gerekli istişareleri yerine getirdiklerini belirtti. Çakın, şöyle devam etti:
“Belediye olarak da mevcut arıtma tesisimizin kapasite sıkıntılarını göz önüne alarak, mevcudun iki katı büyüklükteki bir arıtma tesisinin inşası için şimdi ihaleye çıktık. Böylelikle tüm evsel atık sularını denetim altına alacağız ve tesisten arıtılarak çıkarılan suların –özellikle yer altı sularının, kuyularının önemli manada sorun olmaya başladığı bir ortamda hem organize endüstride hem de ziraî sulamada kullanılmasına fırsat vereceğiz.”