Türkiye gazetesi muharriri Fuat Uğur, “Kartel heveslileri, devlet nefes alış-verişinizi bile izliyor” niyetini lisana getirdi.
Uğur, “Başka bölümler de inceleme altında. İsimlerini vermeyeceğim fakat şu kadarını söyleyebilirim. Bilhassa tarım, sıhhat ve konut pahalılığında öncü rol üstlenen bölümler. Fırsat bu fırsat deyip halkın aşına, ekmeğine, malına ve mülküne göz dikenler. Hatta ortalarında “yok artık, bu kadarı da olamaz” denen firmalar var, şaşıp kalacaksınız. Fakat dediğim üzere. Devlet artık nefes alışverişlerini bile izilyor.” değerlendirmesini yaptı.
Uğur yazısında şu sözler kullandı:
“Geçtiğimiz haftalarda Rekabet Kurumu tarafından 5 zincir markete kesilen 2,7 milyar liralık cezanın sebebi malum. Zincir marketlerin ortalarında yazışıp anlaşarak fiyat belirlemesi, yani kartelleşme suçu işlemesi. Anayasa’nın aşağıdaki 167. Unsurunu açık ihlal:
Devlet, para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve sistemli işlemelerini sağlayıcı ve geliştirici önlemleri alır; piyasalarda fiilî veya muahede sonucu doğacak tekelleşme ve kartelleşmeyi önler.
Devlet geri geldi diye alkışladığım bu raporla ve cezayla ilgili evvelki günkü yazımda iki konu vardı.
Birincisinde 18 ay süren incelemenin uzunluğunu eleştirmiş ve “Bu müddet zarfında zincir marketler istedikleri üzere çalıp oynadılar. Olan vatandaşa oldu” demiştim.
İkincisinde ise kartelleşmenin yanı sıra neden fahiş fiyatlarla ilgili inceleme yapılmadığını sormuştum. Bilhassa de tedarikçi firmalar ile marketler ortasındaki “hülle”ye değinerek kolaylıkla fiyat etiketleriyle oynandığını belirtmiştim.
1-İncelemenin 18 ay sürmesi yasal prosedürlerden kaynaklı. Örneğin, her zincir market yetkilisine yazılı savunmalar için bir aylık müddetler verilmek zorunda. Kısaca sırf yazılı ve kelamlı savunma müddeti 7 ay gibi bir vakitlerini almış. Öte yandan Birol Küle, Sonuncu Rapor’un bir doktora tezi üzere titizlikle hazırlandığını, delillerin çok kuvvetli olduğunu belirterek “Diğer ülkelerle kıyaslandığında Türkiye bu tipten incelemeleri en çabuk sonuçlandıran ülke. Bunda gece-gündüz çalışmanın hissesi büyük. Bir de Güney Kore var” diyor.
2-Küle’nin ikinci açıklaması ise “Fahiş fiyatların neden incelenmediği” eleştirisine dair…
“Bu rapor yalnızca KARTELLEŞMENİN TESPİTİNE yönelik. Aslında en ağır kabahat bu. Fahiş fiyat sıkıntısı biraz sübjektif olarak algılanıyor ve mahkemeler de bu hususta pek çok davayı geri çevirebiliyor. Ama tedarikçi firmalar ile marketler ortasında kabahat teşkil edecek fiyat etiketleriyle oynama fırsatı sunan ilişki ayrı bir kalem olarak ele alınmalı. Lakin bunun için Perakende Yasası’nın değişmesi gerek ki hazırlıkları son kademede. Yani bu hususta hem bizim hem de Ticaret Bakanlığı ve Maliye’nin eli güçlenmeli.”
Bu ortada Küle’nin açıklamalarında belirtilen 14 tedarikçi firmayla ilgili rapor da sonuçlanmak üzere. Bu firmalarla zincir marketler ortasındaki bağlar ne durumda, onu rapor ortaya çıktığında göreceğiz. Ancak şunu şimdiden söyleyebiliriz ki hepimizi farklı sürprizler bekliyor.”
