Türk vatandaşlığı alabilmenin koşullarından olan, 250 bin dolarlık taşınmaz yatırımı yapmak istemeyen yabancılar ile birtakım değerleme uzmanlarının ‘değer artırımı’ hilesi, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün otomatik değerleme sistemini hayata geçirmesiyle önlendi. Değerleme uzmanlarıyla yatırım yapacak yabancının irtibatı engellenmiş oldu.
Türkiye’den vatandaşlık almak isteyen yabancılar, 2018 yılına kadar 1 milyon dolarlık taşınmaz yatırımı yaparak bu haktan yararlanıyordu. 2018 Eylül ayında düzenleme getirilerek, 1 milyon dolarlık taşınmaz 250 bin dolara indirildi. Bu düzenleme, en az 500 bin dolar yatırım yapan yahut bankaya yatıranlar ya da en az 50 Türk vatandaşına iş sağlayan yabancılar için de geçerli oldu. Yeni yönetmeliğe nazaran yabancıların KDV ödemeden gayrimenkul satın alabilmesinin önü açılırken, gayrimenkullerin 1 yıldan evvel satılmaması koşulu konuldu.
Türkiye’de vatandaşlık almak isteyen yabancıların bir kısmının birtakım değerleme uzmanları (ekspertiz) ile anlaşıp, 50-100 bin dolarlık taşınmazları 250 bin dolar ve üstünde gösterip satışlar yaptığı ortaya çıktı.
Otomasyon sistemi
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, bu hileyi tespit edince ikinci düzenlemeye gitti. Buna nazaran, vatandaşlık almak için gayrimenkul yatırımı yapacak yabancı yatırımcıya hangi değerleme uzmanının takviye vereceğini akıllı sistem seçiyor. Evvelden değerleme uzmanıyla görüşemeyen yabancı yatırımcı, hileye başvuramıyor.
Sistemin hilenin önüne geçtiğini anlatan Antalya Tapu Kadastro 6’ncı Bölge Müdürü Funda Aydın Seymen, “Hakikat değerleme raporlarının bize gelen değerleme raporları içinde birtakım aldatıcı bilgiler olduğunu tespit ettik. 250 bin dolar etmeyen taşınmazların sadece vatandaşlık elde etmek için yüksek gösterildiğine şahit olduk. Bu nedenle aldatıcı değerleme raporlarını engellememiz gerekiyordu. Geliştirilen sistemle vatandaşlık isteyen yabancı yatırımcıyla değerleme uzmanı ortasındaki irtibatı kestik” dedi.
Gayrimenkul Yatırım İştiraki Derneği (GYODER) üyesi ve Helmann Yapı İdare Şurası Lideri Selman Özgün, ise mevzuya ait olarak “Bir müddettir burada bir sorun yaşanıyordu. Konutlar gerçek bedelinin çok üstünde gösteriliyordu. Nitekim bu türlü bir sayının alınmadığı konuşmalara şahit oluyorduk. Artık süreçler sistem üzerinden ilerliyor. Otomatik değerleme uzmanları kendilerine verilen gayrimenkulü değerleyerek sisteme işliyor.” (DHA)
