Birleşik Krallık merkezli CILT’in (Chartered Institute of Logistics and Transport) bayan kanadı olan Ve Türkiye’de lojistik ve nakliyecilik kesiminde cinsiyet eşitliği için çalışan WiLAT (Women in Logistics and Transport) Türkiye, nakliyat ve lojistik kesiminde tüm düzeylerdeki yetkinlik ve bayan sayılarının neden düşük olduğuna dair araştırma sonuçlarını 7 Mart’ta gerçekleştirdiği basın toplantısı ile duyurdu. WiLAT’ın kişisel ve kurumsal üyelerinin de iştirak sağladığı toplantıda WiLAT Küresel Lider Yardımcısı ve WiLAT Türkiye kurucu Lideri Berna Akyıldız nakliyat ve lojistik dalının Covid-19 pandemisiyle birlikte tekrar dönüştüğünü lakin bölümdeki bayan istihdamının “çok düşük” bir düzeyde kaldığına dikkat çekerek “Sektör, böylesine büyük bir değişim ve dönüşüm sürecinde olmasına karşın hala erkek hâkim algısından kurtulamamış, bayan işgücü yüzde 9,1 üzere çok düşük bir düzeyde seyretmektedir. Bu demek oluyor ki kesim, bu değerli değişim ve dönüşüm sürecinde bayan iş gücünden ve katkılarından gereğince faydalanamamaktadır” diye konuştu.
Akyıldız, lojistik dalının pandemiyle birlikte değişen tüketici davranışlarının tesiriyle “büyük” bir değişim geçirdiğini söz ederek “Lojistik ve nakliyat günlük yaşantımıza büsbütün girdi. E-Ticaret ve online alışverişin giderek ağırlaşması, kağıtsız ve temassız süreçler ile kesim tüm dünyada büyük bir süratle dijitalleşmekte ve değişmektedir” sözlerini kullandı.
Türkiye, istihdamda OECD ülkeleri ortasında kadın-erkek farkının en yüksek olduğu ülke
WiLAT’ın raporuna nazaran Türkiye’de istihdam edilen bayanların oranı yüzde 26’yken, bu oran erkeklerde yüzde 60,2 düzeyinde. Tekrar İşgücüne iştirak oranı bayanlarda yüzde 30,6 düzeyinde seyrederken, erkeklerde 68,4 olarak gerçekleşti. Eğitimde ise 25 üniversiteden toplanan bilgilere göre 4 yıllık lojistik eğitimi alan öğrencilerin yüzde 47’si bayanken, yüzde 53’ünü erkekler oluşturuyor.
Kelam konusu oranlarla Türkiye, OECD ülkeleri içinde istihdamda kadın-erkek ortasındaki farkın en yüksek olduğu ülke pozisyonunda.
Rapora nazaran Türkiye’de lojistik kesiminde bayan işgücü yüzde 9,1 düzeyindeyken, bu oran AB ülkelerinde yüzde 22 seviyesinde bulunuyor.
Lojistikte en kritik üç marifet
WiLAT Türkiye ve CILT’ın “taşımacılık ve lojistik bölümünde yetkinlik ve cinsiyet eşitsizliği” isimli ait hazırladığı ve 111 kişisel ve 70 kurumsal iştirakçinin görüş bildirdiği ankete nazaran; Lojistik ve Nakliyecilik kesimi için en kritik üç maharet analitik düşünme, vakit idaresi ve müşteri münasebetleri oldu.
Kişisel iştirakçilerin yüzde 73’ü en kritik hünerin vakit idaresi olduğunu söz ederken, yüzde 66’sı analitik düşünme ve yüzde 50’si müşteri alakaları olduğunu bildirdi.
Kurumsal iştirakçilerde ise bu oran sırasıyla; yüzde 65,7 analitik düşünme, yüzde 52,2’si müşteri münasebetleri ve yüzde 46,3’ü karmaşık sorun çözme olarak gerçekleşti.
En büyük eksiklik yabancı lisan
Anket katılan kişisel iştirakçilere nazaran lojistik kesiminde çalışanlarda görülen en büyük marifet eksikliği yüzde 58’le yabancı lisan olurken, yabancı lisanı yüzde 54’le vakit idaresi ve misyon önceliği, yüzde 46’yla uzmanlaşma alanında hünerler ve tecrübe izledi.
Tekrar ferdî iştirakçilere nazaran çalışanlar hünerlerini geliştirmek için en çok çalışanlar için açılan eğitim kurslarına gidiyor. Çalışanlar için açılan eğitim kurslarına iştirak bireysellerde yüzde 58 oranında.
Kurumsallar ‘deneyim eksikliği’ne dikkat çekti
Kurumsal iştirakçilere nazaran, kurum bünyesinde çalışanların maharet eksiklikleri yüzde 29,9’la “deneyim eksikliği”nden kaynaklanıyor. Tekrar yüzde 29,9’u ise üniversitelerde verilen lojistik eğitimlerinin dalın gereksinimlerini karşılamadığı görüşünde.
Cinsiyet eşitsizliğinde ‘erkek egemen’ vurgusu
Ankete nazaran hem kişisel iştirakçilere hem de kurumsal iştirakçilere nazaran lojistik kesimindeki cinsiyet eşitsizliğinin sebebi olarak “endüstrinin erkek hâkim olması ve rol model bayanların sayısının düşük olması” gösterildi.
Ankete katılan bireysellerin yüzde 78’i kelam konusu sebebi lisana getirirken, kurumsallar da bu oran yüzde 85,1 olarak kaydedildi.
WiLAT anketine nazaran bölümdeki cinsiyet eşitsizliğinin en büyük ikinci sebebi ise kişisel ve kurumsallar da farklılık gösterdi. Buna nazaran kişiseller cinsiyet eşitsizliğinin en büyük ikinci sebebi olarak yüzde 46’yla “erkek başkanların bayan yeteneklerden çok, erkek yetenekleri desteklemesi” olarak gösterdi.
Kurumsal iştirakçiler ise ikinci sebep olarak yüzde 38,8’le “kadınların doğum için işten ayrılmaları”nı gösterdi.
Kişisel ve kurumsal iştirakçilerden her ikisi de cinsiyet eşitsizliğinin üçüncü sebebi olarak “İşverenlerin bu dalda bayan çalışanları tercih etmemesi”ni gösterirken, bireysellerde bu oran yüzde 42, kurumsallarda ise yüzde 35,8 oldu.
Bireysellerin yüzde 42’si maaş eşitsizliği olduğunu düşünmüyor
Anket kapsamında iştirakçilere yöneltilen “Bayanlara birebir vazife için erkeklerden farklı fiyatlar teklif edildiğini gözlemlediniz/deneyimlediniz mi?” sorusuna ferdî iştirakçiler yüzde 28’le “evet” yanıtını verirken, yüzde 42 oranında “hayır” karşılığını verdi. Birebir soruya iştirakçilerin yüzde 11’i “nadiren”, yüzde 19’u “bazen” karşılığını verdi.
“Bayanların işe alım kaidelerinde erkeklere nazaran farklılıklar gözlemlediniz/deneyimlediniz mi?” sorusuna ise kişisel iştirakçilerin yüzde 36’sı “evet” derken, yüzde 28’i “hayır” yanıtını verdi. İştirakçilerin yüzde 14’ü bu soruyu “nadiren” halinde cevaplarken, yüzde 22’si “bazen” cevabını verdi.
“Çalışanların maharetleri desteklenmeli, üniversitelerin müfredatı değiştirilmeli”
Raporun sonuç kısmında ise şu teklifler yer aldı:
“- Lojistik ve Nakliyat bölümündeki çalışanların gelişim alanı olarak tespit edilen maharetler
desteklenmelidir
-Dijitalleşme ve yeni teknolojilere ahenk sağlamak için bölüm çalışanları rehberlik ve eğitimlerle desteklenmelidir
-Sektörde yabancı lisan, vakit idaresi ve uzmanlaşma en değerli maharet gereksinimleri olup üniversite ve meslek yüksek okullarının bu hususlarda müfredatlarını geliştirmesi gerekmektedir
– Kesimdeki firmalar çalışanlarının marifetlerini gelişirmek için üniversiteler yahut meslek okullarıyla iş birlikleri yapmalıdır.“
|
WİLAT Nedir? WiLAT, 1919 yılında Birleşik Krallık merkezli kurulmuş olan CILT (Chartered Institute of Logistics and Transport)’un bayan kanadı olarak 2013 yılında bayanların lojistik ve nakliyecilik dalındaki yerini güçlendirmek, bölümdeki bayan sayısını arttırmak ve onlara daldaki faaliyetleri müddetince takviye olmak emeliyle Nijerya’da kuruldu. O günden bugüne yıllar içinde öbür ülkelerde de yapılanarak 33 ülkede faaliyetlerini sürdürüyor. WiLAT Türkiye, faaliyetlerine 2021 itibariyle başladı. |