Beykent Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Kısmı öğretim üyesi ve Yeni Şafak müellifi Prof. Dr. Ahmet Ulusoy, bugünkü yazasında, Ticaret Bakanlığı’nın bakliyat ve tohumluk hububat ithalatında gümrük vergisini yıl sonuna kadar sıfırlaması kararını kıymetlendirdi.
Bakanlığın besin enflasyonun denetim altına alınması gayesiyle bu kararı aldığını yazan Ulusoy, besin enflasyonun yüzde 29 ile 28 ayın tepesine oturduğunu belirterek “Toplam enflasyon sepetinde yaklaşık yüzde 8,4 yüke sahip birtakım hububat ve bakliyat eserlerinin fiyat artışlarını denetim altına tutabilme kanısıyla gümrük vergilerinin süreksiz olarak sıfırlanması düşünülmüş. Pekala, bu adım kısa müddette hakikaten enflasyonun düşürülmesinde tesirli olacak mıdır?” diye sordu.
Bu kararın farklı komplikasyon riskleri bünyesinde barındırdığını belirten Ulusoy, “Bir kezinde dünya hububat fiyatları ve iç hür piyasa fiyatları TMO’nun belirlediği satış fiyatların üzerinde. Yani gümrükleri büsbütün kaldırsanız bile ithal edeceğiniz fiyatlar iç piyasa fiyatlarını üste yanlışsız itecektir. Burada gümrük muafiyeti fiyat artış boyutunun sınırlanmasına tesir yapabilir.
Çoklukla eser hasadı yapıldıktan sonra ithalat vergileri ile ilgili bir düzenleme ya da ithalat müsaadesi verilirdi. Bu yıl hasat devrinde bu türlü bir düzenlemeye gidilmesi yalnızca besin enflasyonu denetim altına almak için değil, tıpkı vakitte bir arz sorunu yaşama riskini de ortaya koymaktadır” dedi.
“Serbest piyasada fiyatları belirleyen arz-talep istikrarıdır. Arzı (ürünü) dışarıdan ithal ederek yükseltip fiyat istikrarı sağlamak yerine, iç üretimi artırarak bu dengeyi kalıcı hale getirmek çok daha rasyoneldir” diyen Ulusoy, birtakım tekliflerde bulunarak yazısına şöyle devam etti:
Sonuç olarak, gelecek aylardaki besin fiyatlarını denetim altına almak için getirilen vergi muafiyeti süreksiz bir katkı-fiyat denetimi sağlayabilir. Uzun devirde ise piyasa istikrarını bozarak yeni komplikasyonlara yol açabilir.
Fiyatları baskılayarak, girdi maliyetlerini göz arkası ederek çiftçilerin düşük fiyattan (zararına) eserlerini satmaya zorlarsanız, ziyan ettikleri için üretimden vazgeçme (2022 yılı üretim kayıpları) sonuçlarıyla karşılaşabilirsiniz. Bu durum daha büyük üretim kaybı (arz sorunu) ve fiyat artış baskısı, daha çok dışa bağımlılık (ithalat) manasına gelecektir.
Sürdürülebilir, inançlı, sağlıklı bir ziraî üretim için bir an evvel güncellenmiş ziraî envanter üzerine inşa edilen; kısa, orta ve uzun vadeli, ayakları yere basan, üretim odaklı ziraî siyasetlerin hayata geçirilmesi gerekiyor.”
Yazının tamamını okumak için
